Jongerenwerk: informatie voor ouders en partners
Wij als jongerenwerkers van SSCB De Zon in de gemeente Bodegraven-Reeuwijk zijn de deskundigen op het gebied van jeugd en jongeren en begeleiden hen bij het volwassen worden in de maatschappij. We zetten ons in voor alle jongeren in de gemeente zodat zij kunnen uitgroeien tot actieve burgers. Dit doen we vanuit de eigen leefwereld van de jongeren: toegankelijk, laagdrempelig en betrokken. De inzet is gericht op een brede positieve ontwikkeling van jongeren en heeft een preventieve grondslag. Het doel van het jongerenwerk is een ontwikkeling op gang te brengen zodat de sociaal-maatschappelijke en persoonlijke positie van de jongeren gestimuleerd wordt.

Hoe werkt dat?
Wij als jongerenwerkers van de Stichting Sociaal Cultureel Werk Bodegraven (SSCB) zetten ons in voor de jeugd in de gemeente Bodegraven-Reeuwijk. Het jongerencentrum De Zon aan de Eiber (130) is hierbij onze thuishaven. Elke jongere is uniek met zijn of haar eigen krachten, talenten en het natuurlijk vermogen om zichzelf te ontwikkelen. Nieuwschierig en gretig om nieuwe dingen uit te proberen zoeken jongeren naar hun identiteit en proberen ze op hun eigen niveau en tempo vat te krijgen op de wereld om hen heen. Het is dan ook de periode waarin antwoord wordt gezocht op de vraag: “Wie ben ik?”. Tegelijkertijd ervaren jongeren ingrijpende veranderingen zowel m.b.t. de lichamelijke, seksuele, geestelijke en sociale ontwikkeling. Op sociaal gebied worden veel eisen gesteld aan de jongeren zoals onafhankelijkheid van de ouders, veranderingen binnen relaties met leeftijdsgenoten en volwassen, eerste intieme relaties en voorbereiding op beroepskeuzes. In de meeste gevallen verloopt dit intensieve proces zonder al te veel strubbelingen en is ondersteuning van ouders en/of verzorgers en school veel vaker voldoende.
Echter, soms heeft een jongere een extra steuntje nodig. Het jongerenwerk kan hierin een belangrijke rol spelen. Wij richten ons onder andere op: het stimuleren van talentontwikkeling, het helpen opbouwen van een sociaal netwerk, het vinden van positieve vormen van vrijetijdsbesteding, toekomstperspectief en het helpen aanpakken van persoonlijke en sociale problemen. Als jongerenwerkers zijn wij niet alleen in het jongerencentrum te vinden maar werken wij ook ambulant (op straat). Na schooltijd en tijdens avonduren zoeken we jongeren op in hun eigen omgeving. Op een laagdrempelige manier gaan we het gesprek aan met de jongeren, pijlen we waar behoefte aan is en leren we de jongeren kennen. Door deze betrokken en laagdrempelige manier van contact zoeken, ontstaat er langzaam een vertrouwensband met de jongeren waardoor wij beter in staat zijn om in te spelen op de vragen en behoeftes van de jeugd. Daarmee kunnen we een verbindende factor zijn tussen de gemeente, buurtbewoners en de jongeren. De SSCB is de partner voor het jongerenwerk in het welzijnsprogramma van de gemeente Bodegraven-Reeuwijk en is partner van het CJG en Sociaal Team. De beroepskrachten van de SSCB zijn ondergebracht bij welzijnsorganisatie SAM.
Doelgroep
Het jongerenwerk maakt een onderscheid tussen kinderen van 4 tot 12 jaar, tieners van 12 tot 16 jaar, jongeren van 16 tot 18 jaar en jong volwassenen van 18 tot 23 jaar. In het jongerencentrum worden alle groepen aangemoedigd om aansluiting te vinden bij “andere jongeren” en gestimuleerd om zich te ontwikkelen met de ondersteuning van de jongerenwerkers. Ook jongeren buiten het jongerencentrum vallen sinds 2016 onder de doelgroep. De jongerenwerkers zoeken jongeren op in de omgeving waarin zij hun vrije tijd doorbrengen. Dat kan zijn op straat, in winkelcentra, in de buurt, etcetera. De leefwereld van jongeren is hierin het uitgangspunt. Het jongerenwerk op straat is zowel individueel als groepsgericht en werkt samen met de jongeren, de samenleving, de gemeente, partner organisaties en de politie om te signaleren, advies te geven en ondersteuning te bieden waar nodig.

De taken van het jongerenwerk
De taken van het jongerenwerk variëren enorm. Enerzijds faciliteren we ontmoetingsactiviteiten en thematische programma’s in het jongerencentrum of op een andere locatie. Anderzijds werken we ambulant op straat, verstrekken we informatie, geven we advies en begeleiden we jongeren op allerlei gebieden. Daarnaast volgen we jongerentrends op de voet en werken we intensief samen met andere partners op het gebied van jeugdbeleid. Jongeren wordt een veilige plek geboden waardoor zij twijfels die zij hebben zichzelf, over vrienden, hun thuissituatie, school of werk vaak alleen aan de jongerenwerkers vertellen. Door dichtbij en benaderbaar te zijn, zetten wij in op het oog hebben voor deze signalen en op het voorkomen van problemen. Wanneer er toch problemen zijn kunnen we snel ingrijpen en de jongere motiveren iets aan de vraag of het probleem te gaan doen (met onze hulp) en daarmee voorkomen dat er onnodig dure specialistische hulp moet worden ingeschakeld. Door deze benaderingen nemen wij als jongerenwerkers steeds vaker de rol van coach (individuele begeleider) op ons. We houden de vinger aan de pols, checken terloops hoe het met de jongeren gaat en geven een duwtje als dat nodig is. Bijvoorbeeld: even te Whats-appen voor iets ogenschijnlijk kleins kan voorkomen dat kleine dingetjes uitgroeien tot grotere problemen. Mocht het echter toch nodig zijn dan halen wij, de jongerenwerkers tijdig de juiste persoon in de omgeving van de jongeren erbij. Dat kunnen vrienden zijn, familie, wijkbewoners of professionals uit de keten, zoals een school, een jeugdhulpverlener, een schuldhulpverlener, politie of anderen.
Vragen en zorgen van ouders
Ouders kunnen aankloppen bij ons met vragen over opvoed- of opgroeiproblemen bij hun kinderen. Wij verstrekken advies en informatie over de leefwereld van jongeren door middel van individuele gesprekken en/of thema-avonden. In beide gevallen gaan we laagdrempelig met ouders in gesprek en kijken we hoe het jongerenwerk ingezet kan worden en wat ouders zelf kunnen doen. Mocht het nodig zijn kan het jongerenwerk informatie verstrekken over waar ouders advies en ondersteuning van bijvoorbeeld hulpverleners kunnen vinden. Echter werkt het ook andersom. Ouders kunnen vertellen over hun kind en wat er speelt in zijn of haar leefomgeving. Hier kunnen wij als jongerenwerkers rekening mee houden. Door bewust in gesprek te gaan met de ouders worden signalen van kinderen geïnventariseerd en de relatie tussen ons jongerenwerkers geïntensiveerd.

De kracht van het jongerenwerk
Daar waar veel instanties de mogelijkheid niet hebben om een vertrouwensrelatie op te bouwen met een jongere, biedt het jongerenwerk de ruimte en mogelijkheid om hen aan de hand van een gelijkwaardige relatie te begeleiden bij verschillende vraagstukken in hun leven. Dit doen we op een laagdrempelige manier. We geven de jongeren persoonlijke aandacht en kunnen hierdoor maatwerk leveren. Dit geldt voor jongeren die opgroeien zonder al te veel strubbelingen, maar kan ook gelden als aanvulling terwijl jongeren onder toezicht of behandeling staan van andere instanties. Door preventieve inzet van jongerenwerk is zorg niet altijd (direct) nodig.
De kracht van het jongerenwerk zit hem in de mogelijkheid tot het opbouwen van deze vertrouwensrelatie in hun eigen leefwereld. Hierdoor kunnen situaties makkelijker bespreekbaar gemaakt worden, blijven we op de hoogte van wat er speelt, kunnen we een ondersteunende rol aannemen en indien nodig processen naar hulp versnellen. Het jongerenwerk werkt talentgericht. Dat betekent dat we kiezen voor ontwikkelingsgerichte benadering. Via gerichte handelingen werken we aan de versterking van competenties, zelfbeeld, zelfbewust wording en netwerken van individuelen en groepen (maatschappelijk kwetsbare) jongeren.
Daarnaast draagt het jongerenwerk bij aan sociale inclusie. Jongeren zijn in deze levensfase bezig met zichzelf te ontdekken. Hierbij overzien zij niet altijd dat hun gedrag soms conflicteert met hun omgeving. Het jongerenwerk kan hierin een brug slaan. Zo kunnen we bemiddelen tussen instanties zoals gemeente, politie, bewoners en tussen verschillende jongeren en jongeren zelf. Het jongerenwerk heeft daarmee een unieke publieke pedagogische functie. Zo stimuleren we de persoonlijke en sociale ontwikkeling van jongeren, komen indien nodig op voor hun belangen en geven we grenzen aan. We onderscheiden ons van jeugdzorg werkers door onze primair ontwikkelingsgerichte benadering en van sociaal werkers door onze specialistische kennis van en ervaring met jongeren en hun leefwereld.


Greep uit de activiteiten
Kinderwerkactiviteiten
Aangezien er geen middelbare scholen zijn in de gemeente is het kinderwerk een belangrijke ingang voor het jongerenwerk om kinderen al van jongs af aan te betrekken, waardoor ze uiteindelijk kunnen doorgroeien binnen het jongerenwerk. Er jaarlijks verschillende kinderactiviteiten aangeboden, zoals de Kidsdisco (waar veelal de kinderen bijvoorbeeld DJ-en en het licht besturen), workshops via BRAVO! en bijvoorbeeld uitjes naar pretparken.
Tieneractiviteiten
Tieners staan dagelijks voor vele keuzes en hebben toenemende verantwoordelijkheden. Daardoor kunnen tieners het moeilijk vinden om knopen door te hakken en zich te houden aan de idealen en doelen die zij zichzelf hebben gesteld. Daarnaast ervaren ze veranderingen in de relatie met ouders of verzorgers en leeftijdsgenoten. Ook worden tieners zich meer bewust van wie ze zijn en wat ze willen in hun leven door te experimenteren met diverse rollen, afhankelijk van de invloed van de verschillende mensen die zij leren kennen. Het is daarom belangrijk te investeren in deze doelgroep. Zo organiseren wij diverse uiteenlopende tieneractiviteiten en staat de deur van het jongerencentrum aan de Eiber twee keer per week ’s avonds open voor tieners om binnen te lopen, te gamen, kletsen en meer. Ook vinden er feestjes plaats van 12 tot 16 jaar, die doorgaans ook door tieners georganiseerd worden onder begeleiding.
Thema avonden
De SSCB organiseert (vaak in samenwerking met andere professionals) thema-avonden rondom actuele onderwerpen zoals Sociale Media, alcohol, drugs, gamen en meer. Deze thema bijeenkomsten kunnen ook op locatie aangeboden worden en worden doorgaans juist ook door ouders en verzorgers als zeer vruchtbaar ervaren. Meestal worden de thema’s gekozen aan de hand van trends die op dat moment spelen onder de jeugd in Bodegraven-Reeuwijk.
Meidenwerk
Via het meidenwerk willen we de generatie jonge meiden bijstaan in hun (identiteit) ontwikkeling, door middel van het leveren van maatwerk dat aansluit bij de leeftijd, de belevingswereld en de religieuze, culturele en sociale achtergronden van de meiden. Het meidenwerk wil daarmee als middel bereieken dat de meiden hun plek in de maatschappij vinden en innemen.
Jongerenactiviteiten
Jongeren worden gestimuleerd om onder begeleiding zelf activiteiten op te zetten en uit te voeren. Van kleine tot grote evenementen, muziekevenementen, andere culturele evenementen en wat ze maar maar kunnen bedenken. Jongeren hebben vaak een heleboel goede ideëen en wij helpen ze om die werkelijkheid te laten worden.
Samenwerkingen
Het gebouw aan de Eiber 130 kan ook worden ingezet voor schoolfeestjes en/of andere schoolevenementen, workshops, activiteiten en trainingen van externe professionals en andere jeugd gerelateerde activiteiten.
Individuele Begeleiding
De stap naar een hulpverleningsinstelling is voor veel jongeren veel te groot. Aangezien de jongerenwerkers voor velen een bekend gezicht zijn en een vertrouwensband met de jongeren hebben, zijn ze goed op de hoogte van wat er onder jongeren leeft. Het doel van de trajectbegeleiding is het verlenen van persoonlijke ondersteuning aan jongeren die hier behoefte aan hebben, om op deze manier de jongere en zijn omgeving op een zo verantwoord mogelijke manier te laten participeren binnen de samenleving. Het welzijn van de jongere staat hierbij voorop.
De ouders worden daarbij zoveel mogelijk betrokken en zo nodig ondersteund bij opvoedingsvragen. Het jongerenwerk zoekt hier ook expliciet de samenwerking op met het Sociaal Team, de ambtenaren van leerplicht en andere organisatie die werken met jongeren. Zij komen achter de voordeur en inventariseren de situatie. Zij zijn daardoor een zeer waardevolle partners om in een vroeg stadium deze jongeren te koppelen aan het jongerenwerk en eventuele negatieve ontwikkeling hierdoor te voorkomen. Enkele voorbeelden hierin zijn: jongeren die een vraag hebben over hun vrije tijd. Jongeren die een gesprekpartner nodig hebben om uit te zoeken wat ze nu willen gaan doen.